Proeven van de echte Britishness in East-Sussex

Een anglofiele medereiziger, die reeds voor de 242e keer Engeland bezoekt, kijkt me verwijtend aan wanneer ik zeg: ‘Raar volkje die Engelsen’. Nochtans is het niet denigrerend bedoeld, integendeel. Het is verhelderend en boeiend om een land te bezoeken dat zo anders is. In East-Sussex voelde ik me dan ook vaak: ‘Alice in Wonderland’ en neem mijn lezers graag mee op deze ontdekkingstocht.

Voor de volledige fotoreportage met foto’s van Miet Waes en Gust Charrin, klik hier.

Het avontuur begint met de overtocht van de de DFDS- ferry

Wanneer we met de nieuwste, luxueuze ferry van DFDS in anderhalf uur het kanaal oversteken, kan je moeilijk van een heroïsche overtocht spreken.

958 jaar geleden was dit wel het geval. De Normandiër Willem De Veroveraar moest zes weken wachten op een gunstige wind voor hij de tocht over het kanaal kon aanvangen om zijn rechten te doen gelden op de troon. Ik voel me al in vakantiestemming wanneer ik, weliswaar na grondige en langdurige paspoortcontrole van de Engelsen, de Côte d’Opale opstap. Vooraleer ik me binnen in een comfortabele zetel nestel, geniet ik bij vertrek van het zicht op de krijtrotsen van Calais, de vuurtoren Cap Gris Nez, het wolkenspel en de eindeloze zee. Leuk meegenomen zijn de tax free shops die nog mooier en ruimer zijn dan die op de oudere ferry’s.

In Battle staat de wieg van Engeland

East-Sussex, die we willen verkennen en waar de wieg van Engeland stond, staat nu bekend als 1066 Country. Omdat de kennis over de geschiedenis van Engeland ergens ver weg in het geheugen zit, wil ik meer weten over deze bloedige strijd voor de kroon. Een bittere herinnering voor veel Britten, die waarschijnlijk de kiem legde van hun aversie tegen de Fransen. We beginnen dus met een bezoek aan Battle.

Toen de Engelse Koning Edward de Belijder in januari 1066 overleed, had hij geen troonopvolger aangeduid. De Engelsen edelen kozen als nieuwe koning, de Angelsaksische edelman Harold. Dik tegen de zin van Willem de Veroveraar van Normandië, die beweerde dat Edward hem ooit de troon had beloofd en dat Harold daar mee akkoord ging. Onder het motto ‘wie niet luisteren wil, moet voelen’, trok Willem met zijn leger naar Engeland. Alhoewel men later sprak van de Battle of Hastings vond de confrontatie tussen Willem en Harold plaats op een heuvelrug op zo’n 10 km van de havenstad. Op het slagveld ontstond later een dorp met de toepasselijke naam Battle. Voor de Engelsen is het een soort bedevaartsoord en voor de toeristen een boeiende toeristische site.

De Battle abdij, een iconische locatie

In het bezoekerscentrum geeft een kort filmpje achtergrondinformatie over deze bloedige strijd. Nadien kan je kiezen tussen een lange wandeling langs de slagvelden – die er nog grotendeels bijliggen zoals die op die 14^e oktober van het jaar 1066 moeten hebben uitgezien – of de kortere versie door het domein. We kiezen voor het laatste waar we telkens halt houden aan de grote borden met uitleg. Elk bord is geïllustreerd met foto’s van  het wereldberoemde tapijt van Bayeux, die als een stripverhaal het verhaal van de veldslag vertelt. Het is een linnen kunstwerk van 70 meter lang en een halve meter hoog gemaakt met gekleurde wol en goudborduurwerk. Een aanrader is de audiogids, die je in perfect Nederlands alles vertelt over deze heroïsche strijd waarbij meer dan 7000 slachtoffers vielen. Uit wroeging en ook op aanraden van de paus liet Willem de Veroveraar de Battle Abby bouwen, die nu het bezoekerscentrum en een peperdure private school herbergt. Op de plaats waar zijn rivaal Harold werd gedood, bouwde hij een grote kerk.

In Eastbourne waan je je in het Victoriaans tijdperk

Nadien trekken we naar Eastbourne op een uur rijden van Londen. Het was de eerste stad ter wereld die in 1903 een gemeentelijke busdienst en in 1931 verkeerslichten introduceerde. In tegenstelling tot trendy Brighton is het hier veel rustiger en vooral geliefd bij een ouder publiek. Eastbourne heeft vijf kilometer kustlijn met uitgestrekte kiezelstranden, prachtige parken met palmbomen, bloemrijke tuinen en een indrukwekkende pier. De immense Victoriaanse hotels zijn de stille getuigen van vakanties voor de upper class. Niet te verwonderen dat ze als decor diende voor heel wat kaskrakers als Harry Potter, James Bond, Pearl Harbour, Diana en anderen. Het is dan ook doodjammer dat veel van die prachtige panden er nu wat verloederd bijliggen.

Het is de week van het wandelfestival en we sluiten aan bij een wachtend groepje. We wandelen langs het Congress Theatre, de Winter Gardens en het Devonshire Park. De tennisliefhebbers zijn onder de indruk van de perfect aangelegde grasvelden waar getraind wordt voor de Wimbledon wedstrijden. Blikvanger is het  grandioze Eastbourne College, gelegen in een groot park. Het is een dure, privé-school voor rijkeluiskinderen uit London. Af en toe zien we groepjes  leerlingen in uniform voorbij wandelen. Vooral de oudsten intrigeren ons. Ze zijn uitgedost met een donkerblauw perfect gesneden pak, kraakwit, wit hemd en das. In tegenstelling tot de jongeren lopen ze fier rechtop, de handen nonchalant in de zakken en een blik alsof ze al op weg zijn naar Downing street 10 in Londen. In de winkelstraat zijn er veel panden ingenomen door Charity winkels, die tweedehandsspullen verkopen. De opbrengst gaat naar hart- en andere patiënten, slachtoffers van een falend gezondheidssysteem.

Beachy Head en The seven Sisters

Eastbourne is de ideale verblijfplaats voor natuur-, flora-, en faunaliefhebbers. De stad grenst aan het South Downs National Park, een van de mooiste natuurgebieden in Zuid-Engeland met wandelroutes langs de kliffen en uitzichten over het Engels kanaal. In het uiterste zuiden van het het Park ligt Beachy head. Er was een gegidste archeologische wandeling rond Beachy Head en de twee lichttorens voorzien, maar die werd geskipt omwille van het slechte weer. Beachy Head zijn bijzonder hoge kliffen waar je een vrije val van 150 meter kunt maken. Omdat het onmogelijk is om al die kliffen af te schermen, is dit een populaire plek om zelfmoord te plegen. Luguber detail, vlakbij staat een telefooncel met nummers van SOS-diensten. Ondanks de felle wind en de regen willen we absoluut een glimp opvangen van deze iconische plaats. Stoer, maar ook wat overmoedig beginnen we aan de kortste, maar ook steilste klim naar Beachy head. Hoe hoger we klimmen, hoe krachtiger de wind wordt. Boven kan ik me nog enkel overeind houden met gebogen geschraagde benen en de steun van een stenen muurtje rond de oude vuurtoren Belle Tout. Verder gaan is onverantwoord. Gelukkig zijn we vergezeld van zwaargewichten die het wel aandurven, foto’s nemen en een steuntje aanreiken  bij de afdeling zodat we toch kunnen genieten van het prachtig zicht op de Seven Sisters. Het is een unieke kalksteenattractie van zeven in elkaar overlopende krijtrotsheuvels, die er ook in de regen en de mist indrukwekkend uitzien. 

Een reis door 800 jaar geschiedenis in het Michelham Priory House

Ook typisch Brits en ongekend bij ons – toch zeker wat musea en historische gebouwen betreft – zijn de vele vrijwilligers. Ze zijn niet alleen trots op hun groots verleden, maar vertellen er met veel passie en pittige details over, alsof ze gasten rondleiden in hun eigen huis. Zo ook in het Michelham Priory House een site die dateert van 1229 en begon als een sobere abdij. Michelham Priory House ligt op een pittoresk eiland omgeven door een gracht en zeven hectaren prachtige tuinen met een middeleeuwse kruidentuin, een kloostertuin, een watermolen en een smederij. Wat begon als een sobere Augustinusabdij breidde in de loop van de jaren uit met gebouwen uit de Middeleeuwen, de Tudortijd, een indrukwekkende Elizabethaanse schuur en een Victoriaanse keuken. In die keuken legt een vrijwilligster uit met welk geniaal systeem men er in slaagde om een groot stuk vlees te laten ronddraaien boven het vuur. Meestal was dat een karweitje voor kinderen, die permanent aan een staaf moesten draaien. Ze zaten daarvoor op een laag stoeltje met een hoge rugleuning die hen tegen het vuur moest beschermen. In de andere kamers liggen memorabilia van de Victoriaanse periode en van de Tweede Wereldoorlog toen er Engelse stadskinderen werden opgevangen. Overal liggen er attributen zoals mutsen en hoeden waarmee kleine én grote kinderen zich kunnen amuseren. Een museum-bezoek in Engeland is dus alles behalve een saaie bedoening.

Great Dixter, een bedevaartsoord voor tuinliefhebbers van over de hele wereld

Een volgende stop is Great Dixter. Dat de Engelsen grote liefhebbers zijn van bloemen en tuinen merkten we reeds onderweg en in de steden, waar vaak piepkleine perceeltjes omgetoverd worden tot bloemenparadijsjes. Great Dixter is dan ook een soort bedevaartsoord niet alleen voor de Engelsen, maar ook voor tuinliefhebbers van overal ter wereld. Vooreerst heb je het 15^e eeuwse historisch woonhuis van de wereldbefaamde tuinier en schrijver Christopher Lloyd. Zijn vader liet het familiehuis restaureren door een bekende architect. Via foto’s en brieven krijgen we een intieme blik op de geschiedenis van het landgoed en het leven van de familie lloyd. Het huis is omringd met wereldbefaamde tuinen, niet zomaar mooie tuintjes, maar een combinatie van schoonheid, geschiedenis en inspiratie. Great Dixter is ook een opleidingscentrum dat ijvert voor het behoud van traditionele tuinbouwtechnieken, maar ook voor creatieve vernieuwingen en gedurfde plantencombinaties. Er is ook een winkel waar je naast stekjes en zaden van zeldzame planten en bloemen ook heel wat andere geschenken kunt kopen.

Sprookjesachtig Kiplingshuis

Nog zo’n pareltje is het prachtige landhuis Bateman’s in Burwash beter bekend als het Kiplingshuis. Rudyard Kipling werd wereldberoemd met zijn Jungle Book. Nadat hij met zijn gezin India verliet, liet hij in 1902 dit prachtige landhuis uit 1634 renoveren om te ontsnappen aan de drukte van de stad. Het Kiplinghuis ligt niet alleen in een idyllische omgeving , ook het prachtig interieur is nagenoeg intact gebleven omdat zijn vrouw er tot haar dood woonde en er nadien niks werd veranderd. Ook hier weer enthousiaste vrijwilligers die je rondleiden alsof het het huis van hun grootouders is waarvan ze veel pittige details weten zoals hoe bazig de Amerikaanse vrouw van Kipling wel was. Ze had boven de inkomhal een klein venster laten aanbrengen zodat ze iedere gast kon keuren vooraleer ze haar beroemde echtgenoot konden ontmoeten. Kipling noemde haar lachend: ‘Mijn comité voor Budgettaire Financiële zaken’. De autofanaten in ons gezelschap gaan helemaal uit de bol bij het zien van Kiplings indrukwekkende Roll Royce uit 1928.  Kipling was niet alleen een echte autofanaat, maar ook een befaamd technicus. Hij bouwde achteraan in de tuin een dam met een watermolen. De energie ervan was ruim voldoende om het hele eigendom van elektriciteit te voorzien.

Winchelsea, een klein stadje met een grootse geschiedenis

Eén van de hoogtepunten van ons verblijf in East -Sussex is een bezoek aan Winchelsea, een stad met een rijk verleden. We logeren er twee dagen in B&B The Strand House, een 15^e eeuws sprookjeshuisje. Winchelsea was ooit een belangrijke haven, die deel uitmaakte van de  Cinq Ports. die de Zuidkust van Engeland moesten beschermen tegen aanvallen vanop zee en ook op economisch vlak samenwerkten. Een immense watervloed zette Old Winchelsea in 1250 gedeeltelijk onder water en een nieuwe overstroming in 1287 maakte de klus af. Old Winchelsea werd door de zee opgeslokt tot New Winchelsea dat veilig op de heuvel lag. De haven verzandde  en Winchelsea is nu omringd door een glooiend landschap met talrijke wandelroutes. Het is nog steeds een stad, maar met zijn 600 inwoners heeft het meer de allures van een dorp. Alleen de drie overgebleven stadspoorten zijn nog de indrukwekkende overblijfselen van de oude stadsmuren. Nu is het een idyllische plaatsje waar veel gegoede Engelse gepensioneerden genieten van rust en veiligheid in vaak prachtige oude gerestaureerde huizen. We worden er rondgeleid door Pieter, de burgemeester. We hebben afgesproken in het museum, dat de geschiedenis vertelt van het rijke verleden van de stad. Onder het museum is er een eng, intact gebleven oude gevangenis. Winchelsea heeft een lange traditie van wijnhandel met Frankrijk en dat is te zien aan de vele wijnkelders: Indrukwekkende grote koele ruimtes toegankelijk van op straat. We eindigen onze wandeling met een bezoek aan de prachtige gotische kerk met de graven van beroemde personen zoals Rudyard Kipling. Ons volledige onderdompelen in die Engelse sfeer doen we nadien in de nostalgische tearoom voor een afternoon tea met Victoria Sponge Cake, een luchtige immense cake gevuld met jam en slagroom.  ’s Avonds genieten we in The New Inn, een pub die eveneens druk bezocht wordt door de locals, van de lekkerste maaltijd van onze reis.

Engelsen koesteren hun verleden

Hoewel er geen tijd over blijft om één van de vele kastelen in East-Sussex te bezoeken, stoppen we toch even aan de kasteelruïne van Bodiam, prachtig gelegen in het groene platteland en omgeven door een slotgracht. Het kasteel gebouwd in 1385 is een van de best bewaarde kasteelruïnes dat zowel een verdedigende als woonfunctie had en het lijkt op een sprookjeskasteel van Play Mobile of uit een stripverhaal

Het blijft ons verwonderen hoe de Engelsen er in slagen hun verleden te bevriezen. Sommige dorpjes en stadjes lijken stil te staan onder de stolp van de tijd. Kronkelige straatjes, scheefhangende dronken vakwerkgeveltjes die elkaar overeind houden. Oude vestingsstraatjes zoals Rye hebben nog straten geplaveid met ‘cobbies’ (grote keien uit de zee). Hoe dames daar vroeger konden op wandelen met schoentjes met hakken is een compleet raadsel. Als toerist is het natuurlijk prachtig om door zo’n film decor te kunnen kuieren. Ik bewonder Alex, onze gastheer van The Strand House die erin slaagde om zijn oud poppenhuisje uit de 15^e eeuw om te vormen tot een moderne B&B. Hoe hij elke kamer, hoe piepklein ook, voorzag van een douche en een toilet. Een moderne keuken installeerde waarin een perfect English Breakfast wordt bereidt met alles erop en eraan. Alex, bouwondernemer van beroep, glimlacht wanneer ik vraag hoe hij dat klaarspeelde. En hij begint een verhaal over muren afbreken en steen per steen kuisen en terug opbouwen, zoeken naar oplossingen. Over controles en een regelgeving waarvan de oren van Belgische architecten en bouwondernemers zouden gaan tuiten alhoewel ze hier klagen over onze strenge regelgeving. Toch blijft het een B&B voor kleinere mensen. Met mijn gemiddelde lengte kan ik rechtop lopen, maar mijn andere gezinsleden  zouden zich hier voortdurende moeten bukken.

De reis naar het ‘vreemde’ Engeland zit erop, maar het smaakt naar meer. Wanneer ik de wens uit om terug te komen, kijkt de de Anglofiele reisgenoot me niet meer verwijtend, maar glimlachend aan en knikt goedkeurend.

Praktische informatie

Hoe er naar toe?

We reisden zeer comfortabel met DFDS naar Engeland. Deze ferrymaatschappij zet supermoderne schepen in tussen Calais of Duinkerke en Dover en verzorgt tot 30 overtochten per dag. De prijzen verschillen naargelang het tijdstip, de data en of je  individueel of met de wagen reist. Wil je je helemaal laten verwennen of heb je iets te vieren dan betaal je iets meer voor de premium lounge waar je kan genieten van aanlokkelijke hapjes en drankjes waaronder een glas Italiaanse prosceco en snacks à la carte.

www.dfds.com

Overnachten

• The Lansdowne-hotel  in Eastbourne, sedert 1875 is het hotel in handen van dezelfde familie.  Oorspronkelijk waren er 36 slaapkamers nu 102. landsdowne-hotel.co.uk/
• B&B Strand House in Winchelsea www.strandhousewinchelsea.com

Eten en drinken

In Winchelsea bevindt zich een bekende pub genaamd The New Inn. Dit historische etablissement biedt een gezellige sfeer, typisch Engelse gerechten en een selectie van lokale bieren. Het is een populaire plek voor zowel de lokale bevolking als bezoekers om te ontspannen na een wandeling door het stadje of de omliggende natuur.

Honden welkom

Veel hondenliefhebbers verkiezen thuis te blijven omdat ze hun geliefde huisdier, die in veel hotels, restaurants en cafés niet welkom zijn, niet willen achterlaten. Zowel in B&b The Strand House, maar ook in het chique hotel The Lansdowne zijn honden wel welkom. Meer zelfs, aan de balie staat een bokaal met hondensnoepjes en zakjes om hondenpoep in te doen en op de grond een teil met water iets wat we aan menig winkel, museum en eetgelegenheid zagen.

Foto’s Miet Waes en Gust Charrin